Ik denk dat ik intussen voor de vijfde keer op rij mijn favoriete boeken van het jaar op deze blog pleur. Intussen is eindejaarslijstjes opmaken ook een van de beste redenen om de blog niet volledig te verwijderen. Van de ca. 200 lezers/dag die hier nog passeerden in de tijd dat er regelmatig updates waren (begin 2010?), blijft er nu nog maar een achtste over. Geen idee wat die verloren zielen hier nog altijd denken te vinden, maar kom. Google doet z’n werk.
Boeken dus. Ik maak ook al een jaar of vijf gebruik van de uitstekende website Goodreads om bij te houden wat ik lees. Ooit noteerde ik dat ook in schriftjes, maar die zijn helaas verloren gegaan, waardoor ik slechts een half juist beeld heb van wat ik de voorbije +20 jaar zoal heb gelezen. Maar de laatste vijf jaar houd ik het dus goed bij op Goodreads, waar een mens in alle rust kan bezig zijn met quoteren en opzoeken. Het voorbije jaar zijn er veel nieuwe gebruikers bijgekomen en wordt het vaker gebruikt als sociale netwerksite (met een hoop mensen die geen boeken lezen, maar wel 150 ‘vrienden’ hebben, dat soort toestanden) of om de culturele geloofwaardigheid op te krikken, weet ik veel.
Het fijne voor cijferfreaks als mij is dat je niet alleen een soort van uitdaging voor jezelf kan vastleggen (heel simpel: je duidt aan dat je X aantal boeken per jaar wil lezen en dat ding zegt je of je op schema bent of hoeveel dat je achter/voor zit), maar ook dat je rapportjes kan trekken van je leesgedrag (enkel aantallen/pagina’s/jaartallen). Als ik eens ga kijken wat ik de voorbij jaren gelezen hebt, dan levert dat dit op:
Op dit moment dus 97 boeken gelezen (#98, Bobbie Ann Masons In Country, zal dit jaar ook nog wel uit geraken), wat een beetje in de lijn ligt van het resultaat van vorig jaar en net iets minder dan in de jaren ervoor. Voor een stuk te verklaren, vermoed ik, omdat ik dit jaar meer concerten meegepikt hebt en tekstjes schreef, en daardoor vermoeider op de trein zat. Want dat is waar ik vooral lees, op de trein, terwijl ik omringd word door uit hun nek kletsende ambtenaren. Velen wringen zich in de handen aan het begin van de vakantie, omdat dat betekent dat er een boek per dag gelezen wordt, maar bij mij betekent het dat lezen even moet wachten (probeer het anders eens, met een 4-jarige in huis die alle volumeregels aan haar laars lapt). Door de toename van concerten en de fysieke vermoeidheid die dat met zich meebracht, heb ik vooral in de eerste helft van het jaar zitten indommelen op de trein en ben ik veel vaker overgeschakeld op ‘genrefictie’ (misdaadromans, etc). Die lezen vaak vlotter of je moet er een minder grote inspanning voor leveren. Intellectuele luiheid, ik weet het. Laat mij maar een simpele jongen zijn.
Opmerkelijk is wel het resultaat als je niet het aantal boeken gaat bekijken, maar het aantal pagina’s dat ik het voorbije jaar las:
En dan blijkt dat dit zowaar het topjaar geweest te zijn. Bijna 32.000. 87 pagina’s per dag, dat is niet zo veel, maar als ik er rekening mee houd dat ik amper lees tijdens verlof en weekends, dan valt dat nogal mee (de resultaten hierboven zijn bovendien pas betrouwbaar vanaf 2007, ik heb geen juiste gegevens van daarvoor).
OK, terug naar die boeken, want het moet niet enkel over cijfers gaan. Tot vorig jaar had ik een regel dat enkel boeken die ik voor het eerst las in aanmerking konden komen voor de lijst. M.a.w.: wie enkel op zoek is naar de beste boeken die gepubliceerd werden in 2012, die is eraan voor de moeite. Ik wens u elders veel succes. Ik probeer op de hoogte te blijven van een klein segment van de muziekwereld en dat vergt al genoeg energie. Wat boeken betreft laat ik me leiden door toeval, tips en persoonlijke (wan)smaak. Boeken die ik eerder al las, nam ik niet op in de lijst, maar aangezien dat maximum over een paar boeken/jaar gaat, houd ik ze vanaf nu erin. Idem voor films.
Was de verdeling tussen gekochte en geleende boeken vorig jaar ongeveer 50/50, dan ligt de nadruk nu vooral weer op aankopen. Om de eenvoudige reden dat ik niet vaak genoeg in de bib geraak. Van die boeken koop ik de grote meerderheid online, en veelal tweedehands. En dat om de simpele reden dat het anders onbetaalbaar wordt. Ik ben bereid om een paar honderd albums per jaar te kopen en daar de volle prijs voor te betalen bij de artiest of de kleinhandel, maar als ik dat ook nog eens moet doen voor boeken, dan moet ik in het weekend beginnen bijklussen in de bouwsector. Maar waarom vertél ik dat allemaal in Godsnaam?
Verder: Van die 98 boeken zijn er 19 (vs. 22 in 2011) die ingedeeld kunnen worden bij de YA (young adult literature). Dat om de eenvoudige reden dat er hier iemand in huis rondloopt die ik zonder schroom tot de experts in Engelstalige jeugdliteratuur van dit land durf rekenen. Het mens jaagt er ook een stuk of honderd per jaar door en steekt me regelmatig wat in handen. Ook de misdaadliteratuur was weer goed vertegenwoordigd (34 vs. 26 in 2011). Non-fictie: slechts 9, waarvan er een stuk of twee eigenlijk nog een soort memoires zijn en in de grijze zone tussen fictie en non-fictie zitten. Daarvan slechts twee boeken over muziek (het was ooit anders). Er waren ook drie graphic novels.
Als ik kijk naar oorspronkelijke taal, dan is de balans het voorbij jaar compleet overgeslagen naar de Engelstalige wereld. Ik ben een door de Amerikaanse corporate en consumptiecultuur geïndoctrineerde zombie geworden, dat klopt, beste kameraad van de wereldliteratuur. 4 van de 98 boeken waren van niet-Engelstalige auteurs. Wat betekent dat ik ook 4 boeken in het Nederlands las: Murakami’s 1q84 (deel 1-3) en Peter Terrins Post Mortem. Hoe dat zo komt, geen idee, waarschijnlijk omdat ik het Engels nog altijd een mooiere, rijkere taal vind, omdat er veel meer goede schrijvers bezig zijn in het Engels, omdat ik een obsessie heb met Amerika, omdat de boeken goedkoper zijn (hey, ik kan die Nederlandstalige hardcovers van 25 fucking euro niet blijven betalen), etc.
En dan nu, voor de volledigheid, de vier vorige lijstjes:
2008
1. Jeroen Brouwers – Datumloze dagen (2007)
2. Siri Hustvedt- What I Loved (2002)
3. A.F.Th. van der Heijden – Het Hof van Barmhartigheid (1996)
4. Christopher Coake – We’re In Trouble (2005)
5. Walter Mosley – The Man In My Basement (2004)
6. Ian Rankin – The Naming Of The Dead (2006)
7. John Burnside – The Dumb House (1997)
8. Hubert Selby Jr. – Waiting Period (2002)
9. Jerry Stahl – I, Fatty (2004)
10. Pete Dexter – Brotherly Love (1991)
2009
1. Cormac McCarthy – The Road (2006)
2. James Ellroy – Blood’s A Rover (2009)
3. David Simon – Homicide: A Year On The Killing Streets (1991)
4. Hubert Selby Jr. – The Room (1971)
5. Patrick Ness – The Ask & The Answer (2009)
6. Michael Connelly – The Poet (1996)
7. Cormac McCarthy – No Country For Old Men (2005)
8. Willy Vlautin – Northline (2008)
9. Ian McEwan – The Innocent (1990)
10. Jan Van Loy – Alfa Amerika (2005)
2010
1. Richard Yates – The Easter Parade (1976)
2. Richard Russo – Empire Falls (2001)
3. Ian McEwan – On Chesil Beach (2007)
4. Nicholson Baker – The Fermata (1994)
5. Michel Faber – Some Rain Must Fall (verhalen) (1998)
6. Richard Yates – Cold Spring Harbor (1986)
7. Dennis Lehane – Shutter Island (2003)
8. Ray Bradbury – Fahrenheit 451 (1953)
9. Timothy Findley – Spadework (2001)
10. Andrew Crumey – Mobius Dick (2004)
2011
1. Karl Marlantes – Matterhorn (2010)
2. Dave Zeltserman – Pariah (2009)
3. Newton Thornburg – Cutter & Bone (1976)
4. Richard Yates – Revolutionary Road (1961)
5. Lionel Shriver – We Need To Talk About Kevin (2003)
6. George Pelecanos – Shoedog (1994)
7. Juli Zeh – Corpus Delicti (2009)
8. Dave Zeltserman – Killer (2010)
9. C.E. Morgan – All The Living (2009)
10. Adam Ross – Mr. Peanut (2010)
2012
Ook dit jaar weer rare toestanden. Als ik kijk naar de auteurs waar ik meer dan 1 boek van las: dertien stuks van Lee Child. Ja, inderdaad. Jack Reacher kent geen geheimen meer voor mij. Niet allemaal even goed, maar minstens de helft was uitstekend en qua entertainment moeilijk te kloppen. Daarnaast 5 stuks van J.K. Rowling (aan de Harry Potter-reeks begonnen en de eerste vijf verteerd), 4 van Peter Robinson, 3 van Michael Connelly, Marcus Sedgwick, Haruki Murakami, G.M. Ford en Poe Ballantine, die mijn ontdekking van het jaar is. Twee van Lorrie Moore, en eigenlijk alle twee wat tegengevallen. Over tegenvallers gesproken:
De teleurstellingen van 2012:
1. Daniel Clowes – Ghost World (1998)
2. William Gibson – Burning Chrome (1986)
3. David Hughes – The Complete Kubrick (2001)
4. Michael Connelly – The 5th Witness (2011)
5. Haruki Murakami – 1Q84, deel 3 (2010)
#1 is een graphic novel. Vermoedelijk ook het onnozelste schijtboek dat ik de voorbije 3-4 jaar las. Ik wik/weeg m’n woorden.
De jeugdboeken:
Een aantal gelezen, maar de oogst was niet zo consistent als vorig jaar, toen ik de top 10 moeiteloos gevuld kreeg met boeken die ik iedereen zou aanraden. Dit jaar kom ik tot zeven stuks:
1. John Green – The Fault In Our Stars (2012)
2. Adam Rapp – The Children & The Wolves (2012)
3. Mal Peet – Life: An Exploded Diagram (2011)
4. John Corey Whaley – When Things Come Back (2011)
5. Emily Danforth – The Miseducation of Cameron Post (2012)
6. A.S. King – Ask The Passengers (2012)
7. J.K. Rowling – Harry Potter & The Prisoner Of Azkaban (1999)
Vorig jaar was ik volledig in de ban van A.S. King, maar met zijn laatste roman heeft Green de kopplaats weer ingenomen. De meest inventieve, intelligente en grappige schrijver van zijn generatie, die er voor het eerst in slaagt om een boek te schrijven dat een emotionele kopstoot geeft die even indrukwekkend is als het vernuft.
Ik weet het, al die verschillende categorieën bevestigt nog maar eens dat hokjesdenken, maar ik hou van orde en duidelijkheid. Nochtans zou het goed kunnen dat ik het volgend jaar allemaal bij elkaar gooi. Niet enkel om kwaliteit centraal te stellen, maar ook om voor eens en altijd duidelijk te maken dat deze YA-auteurs ass kicken.
De beste boeken van 2012 (die geen YA waren)
Het was eigenlijk een redelijk slecht leesjaar, als ik het vergelijk met de vorige. Vorig jaar had ik 2 boeken met vijf sterren en een stuk of 30 met vier sterren. Dit jaar 1 met vijf sterren en 21 met vier sterren. Omdat ik geen twintig boeken las waarvan ik vind dat iedereen ze gelezen moet hebben, geef ik hier enkel de top 10 mee. Voilà:
1. Timothy Findley – The Wars (1977)
2. Hubert Selby, Jr. – The Demon (1977)
3. Dave Eggers – Zeitoun (2009)
4. Poe Ballantine – Things I Like About America: Personal Narratives (2002)
5. A.M. Homes – The End Of Alice (1996)
6. Poe Ballantine – 501 Minutes To Christ: Personal Essays (2007)
7. Tom McNeal – Goodnight, Nebraska (1998)
8. John Fante – Wait Until Spring, Bandini (1938)
9. Lee Child – Worth Dying For (2010)
10. Poe Ballantine – God Clobbers Us All: A Novel (2004)
#1 is van een in 2002 overleden Canadees die intussen tot mijn favorieten behoort. Intussen vier boeken van gelezen, en allemaal super. De rest van z’n werk aan het verzamelen, maar ik moet nog een betaalbaar exemplaar vinden van z’n debuut, zodat ik het boeltje chronologisch kan lezen (ja, ik ben er zo eentje). #2 en #8 herlezen. #4,6 en 10 van dezelfde schrijver, die voortdurend de grens tussen reisverhaal, essay en memoires verkent. #9 is de fun award. #7 is de jaarlijkse onbekende. #5 is zware kost, maar dan goed. #11 zou gaan naar Peter Terrins Post Mortem.
Non-fictie:
Weinig gelezen, maar deze twee zijn op hun eigen manier onmisbaar:
1. John Dickie – Cosa Nostra: A History Of The Sicilian Maffia (2004)
2. John Corbett – Extended Play: Signing off From John Cage To Dr. Funkenstein (1994)
En dat is het. Ik heb dit zootje raprap zitten tikken, dus vergeef me de foutjes. Tot volgend jaar, da-hag.
Boleuzia 